Εισβολή ξένων κεφαλαίων και επενδυτικών funds φέρνουν τα πάνω - κάτω

Τουριστικές κατοικίες: απλώνουν σχέδια - εισπράττουν υπεραξίες
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 19.01.2008
Του ΓΙΩΡΓΗ ΜΕΡΜΗΓΚΑ

Μαζική εισβολή επιχειρηματικών και «ιπτάμενων» χρηματιστηριακών κεφαλαίων που αγοράζουν γη, περισσότερη και φθηνότερη ελληνική γη, για να χτίσουν πολυτελείς τουριστικές κατοικίες, καταγράφεται εσχάτως.

Ξεπούλησαν τις μετοχές και στράφηκαν στο χρυσωρυχείο της γης τα παιδιά του Χρηματιστηρίου. Στο στόχαστρό τους μοναχικές παραλίες και «απάτητες» τουριστικά περιοχές...

Κάποιοι, όμως, ακόμη και σε κυβερνητικά κλιμάκια, αρχίζουν να ανησυχούν μήπως η θεαματική αυτή εισβολή ζεστού χρήματος οδηγήσει, τελικά, σε ένα ιδιότυπο κατασκευαστικό και τουριστικό «πλιάτσικο» από μερίδα ολίγων επιτηδείων, που πιθανώς να έχουν εμφιλοχωρήσει μεταξύ των σοβαρών επενδυτικών ομίλων. Σπεκουλαδόρων γης, δηλαδή, που στο όνομα μιας δήθεν ήπιας τουριστικής ανάπτυξης ξεδιπλώνουν και αυτοί σχέδια, στοχεύοντας απλώς σε υπεραξίες, χρηματοδοτήσεις και μελλοντικές κατατμήσεις.

Τεράστιες εκτάσεις δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων σε ανεκμετάλλευτες περιοχές της Κρήτης, σε παραλίες της Πελοποννήσου, στη Μαγνησία, σε νησιά δεύτερης επιλογής των Κυκλάδων και σε άλλες «απάτητες» τουριστικά περιοχές, έχουν ήδη περιέλθει στα χέρια εφοπλιστών, μεγαλοκατασκευαστών και πολυεθνικών funds (τράπεζες, ασφαλιστικοί οίκοι), που ξεδιπλώνουν μεγαλεπήβολα σχέδια για συγκροτήματα εξοχικών και τουριστικών κατοικιών, που πουλιούνται «σαν στραγάλια» στους ξένους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Σητεία Κρήτης, που δεν έχει υποστεί ακόμη τον οικοδομικό και τουριστικό οργασμό άλλων περιοχών του νησιού (Χερσόνησος, Αγ. Νικόλαος), σχεδιάζονται να κατασκευαστούν πάνω από 7.000 τουριστικές κατοικίες από τρία διαφορετικά επενδυτικά σχήματα.

Ανάμεσά τους ο όμιλος Κυπρίων επιχειρηματιών της Dolphin Capital, που δρομολογεί κατασκευές συγκροτημάτων ξενοδοχείων και κατοικιών στη περιοχή της Πλάκας και του όρμου Φανερωμένης, και η γνωστή και πολυπαθη επένδυση της Minoan Group στο Κάβο Σίδερο, συνολικού προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ, σε έκταση 22.000 στρεμμάτων, με πέντε τουριστικά χωριά και 950 εξοχικές κατοικίες.

Εξασφαλίζουν επιχορηγήσεις

Οικιστικά συγκροτήματα σχεδιάζονται ακόμη σε περιοχές έξω από την αρχαία Ολυμπία (Olympia Resort), στην Αγία Γαλήνη (Ομιλος Φωτιάδη), στον Βόλο (Ομιλος Παρασκευαΐδη) στη Μήλο, την Πάρο κ.ο.κ.

Προς το παρόν, αυτά τα κεφάλαια και τα σχήματα σωρεύουν στην πλειονότητά τους τεράστιες υπεραξίες γης από τη φήμη και μόνο των μελλούμενων επενδύσεων, εξασφαλίζουν επιχορηγήσεις και χρηματοδοτήσεις, αξιοποιώντας υφιστάμενους αναπτυξιακούς νόμους και ταυτόχρονα προσπαθούν να αποσπάσουν τη συναίνεση (και κάποιες φορές υποστήριξη) των τοπικών κοινωνιών.

Στην παλιά «φρουρά» των επενδυτών, που είχαν αγοράσει προ δεκαετίας και πλέον μεγάλες εκτάσεις, προκειμένου να κατασκευάσουν μεγάλα ξενοδοχειακά και οικιστικά συγκροτήματα σε Πελοπόννησο (Κωνσταντακόπουλος) και Κρήτη (Minoan Group), για να σκοντάψουν στη συνέχεια σε γραφειοκρατικές διαδικασίες, από τις οποίες ακόμα προσπαθούν να ξεμπλέξουν, προστέθηκαν νέα «τσακάλια» της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας, τα οποία εγκατέλειψαν τις λαχτάρες και την αστάθεια των χρηματιστηρίων και στράφηκαν με ορμή στα χρυσωρυχεία γης.

Πολλά από τα χρηματιστηριακά αυτά κεφάλαια προέρχονται από Κύπριους επενδυτές, που μπαίνουν και αυτοί τόσο δυναμικά στο παιχνίδι, ώστε ακόμη και καμένα χωριά της Πελοποννήσου ανέλαβαν να κατασκευάσουν ως πρότυπα ανασυγκρότησης (Αρτέμιδα), αφού η κυβέρνηση φαίνεται να έχει περιοριστεί μόνο στις προεκλογικές δεκάρικες υποσχέσεις και στα τριχίλιαρα...

Υπάρχουν ακόμη και οι παραδοσιακοί ξενοδοχειακοί όμιλοι, που θέλουν να μπουν και αυτοί στη θέση του «πωλώντος τοις μετρητοίς» και, σε πείσμα της γραφειοκρατίας που πράγματι έχει αποθαρρύνει και κάποιες φορές «τσακίσει» κυριολεκτικά επενδύσεις μεγάλης πνοής στον χώρο του τουρισμού, προβαίνουν σε προσεκτικές κινήσεις για συγκροτήματα τουριστικών κατοικιών. Οι περισσότεροι, πάντως, αναμένουν το πράσινο φως από την κυβέρνηση, που από την προηγούμενη θητεία της είχε υποσχεθεί ότι θα άρει όλα τα προσκόμματα για τις μεγάλες τουριστικές επενδύσεις, προσφέροντας ένα πεντακάθαρο τοπίο στην εγχώρια και διεθνή επιχειρηματική κοινότητα.

Είναι ενδεικτικό, πάντως, ότι η αρχική ευφορία του οικονομικού επιτελείου, που αναζητούσε με το φανάρι επενδυτές, τείνει να υποκατασταθεί από προβληματισμό και ανησυχία, καθώς προβάλλει και το ενδεχόμενο μιας de facto επιβολής απευκταίων τουριστικών μοντέλων με οικιστικά τέρατα (τύπου Ισπανίας και Κύπρου), καθώς το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο είναι διάτρητο, ενώ το Εθνικό Χωροταξικό του κ. Σουφλιά αργεί απελπιστικά. Προβληματισμένος δείχνει από την πλευρά του και ο υπουργός Τουριστικής Ανάπτυξης Αρης Σπηλιωτόπουλος, που θέλει να καθορίσει τα του οίκου του με το Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό, στο πλαίσιο του Εθνικού Χωροταξικού, που θα ολοκληρωθεί ενδεχομένως μέσα στους επόμενους 1-2 μήνες.

«Δεν θα υπάρξει ένα μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης για όλη τη χώρα, αλλά επί μέρους επιλογές, αφού η κάθε περιοχή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες», τονίζει ο υπουργός, εκφράζοντας έτσι τον γενικότερο προβληματισμό που αγκαλιάζει και μια μεγάλη μερίδα του ξενοδοχειακού και επιχειρηματικού κόσμου, που δεν θέλουν να διαταραχθεί βιαίως το σημερινό επιχειρηματικό status, ούτε βεβαίως να υποβαθμιστούν το τουριστικό προϊόν και η εικόνα της χώρας στο εξωτερικό.

Οι ανησυχίες επιτείνονται και από το γεγονός ότι ο τουρισμός της χώρας βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, καθώς οι συναλλαγματικές εισπράξεις παραμένουν στάσιμες, γεγονός που καταμαρτυρά ότι οι όποιες επιλογές προς την κατεύθυνση ποιοτικής αναβάθμισης δομών και υπηρεσιών πρέπει να γίνουν προσεκτικά, ώστε να μη γίνει ζημιά από «πειρατές» και σπεκουλαδόρους γης, στο όνομα μιας δήθεν ανάπτυξης με κρατική στήριξη.