Η Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών-ΠΕΝΑ ενδιαφέρεται για την καθημερινή επιβίωση κάθε επαγγελματία αγρότη, και κυρίως εστιάζει την προσοχή της στην καταξίωση των αγροτικών επαγγελμάτων και την εξασφάλιση της βιωσιμότητας όλων των αγροτικών επαγγελμάτων στο μέλλον, μεταξύ των οποίων και ο αγροτουρισμός. Με αφορμή την προδημοσίευση της Προκήρυξης του ΕΣΠΑ 2007-2013 για τον ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ο πρόεδρος της ΠΕΝΑ κ. Β. Γιαννόπουλος επεσήμανε για πολλοστή φορά θέματα του Αγροτουρισμού.
Ο Αγροτουρισμός είναι αγροτικό επάγγελμα. Ο Τουρισμός Υπαίθρου είναι τουριστικό επάγγελμα. Αγροτουρισμός είναι τουριστικές υπηρεσίες από μια αγροτική οικογένεια. Ο Τουρισμός Υπαίθρου είναι τουριστικές υπηρεσίες από έναν επαγγελματία. Ο Αγροτουρισμός υπάγεται και υποστηρίζεται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων. Ο Τουρισμός Υπαίθρου υπάγεται και υποστηρίζεται από το Υπουργείο Πολιτισμού & Τουρισμού. Ο αγρότης που προσφέρει Αγροτουρισμό πρέπει να είναι ασφαλισμένος στον ΟΓΑ. Ο επαγγελματίας του Τουρισμού Υπαίθρου πρέπει να είναι ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ. Στα αγγλικά ο Αγροτουρισμός ορίζεται ως Agrotourism. Στα αγγλικά ο Τουρισμός Υπαίθρου ορίζεται ως Rural Tourism. Στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει ξεκαθαρισμένο θεσμικό πλαίσιο. Στην Ελλάδα δεν έχει ακόμα ορισθεί το θεσμικό πλαίσιο.
Μέχρι σήμερα τα χρήματα που είχαν εξασφαλισθεί, με πολλούς αγώνες, από τους αγρότες για την αγροτική ανάπτυξη, υφάρπαζαν όλοι όσοι δήλωναν ότι θα κάνουν «τάχα» Αγροτουρισμό, χωρίς όμως να γίνονται αγρότες. Έτσι διάφοροι «μη αγρότες» και στερούσαν τα χρήματα από τους αγρότες και δημιούργησαν ένα υβριδικό σχήμα, όπου μη αγρότες πήραν χρήματα για αγροτουρισμό, και ποτέ δεν ενέταξαν τις μονάδες τους στον Αγροτουρισμό, διότι απλούστατα δεν υπήρξε ποτέ μέχρι σήμερα θεσμοθέτηση του Αγροτουρισμού.
Ο Αγροτουρισμός, ως κομμάτι αγροτικών υπηρεσιών, ήταν πάντα η «κρέμα της κρέμας» των αγροτικών επαγγελμάτων και αποτέλεσε στόχο κλοπής και υπεξαίρεσης από τους επιτήδειους μη αγρότες, που εξασφάλιζαν πρόσβαση σε αυτόν, λόγω έλλειψης θεσμικού πλαισίου. Με αυτόν τον τρόπο «έκλειναν» τις δυνατότητες επαγγελματικής επιβίωσης στους αγρότες και τους εξωθούσαν σε απλούς εργάτες γης, ενώ η σύγχρονη οικονομική πραγματικότητα επιβάλει πολυαπασχόληση.
Οι Αναπτυξιακές που ήταν υπεύθυνες για την «απορρόφηση» των χρημάτων από τα προγράμματα των αγροτών, θεώρησαν, όπως φαίνεται εκ του αποτελέσματος, ποιο εύκολο να μοιράσουν τις επιχορηγήσεις της ΕΕ σε όποιον ήταν πιο εύκολος. Χωρίς εντατική ενημέρωση των αγροτών, χωρίς εξασφάλιση της χρηματοδότησης και υποστήριξης των αγροτών, τα χρήματα της αγροτικής ανάπτυξης τα τελευταία 20 χρόνια πήγαιναν σε όποιον ήταν πιο κοντά στις Αναπτυξιακές, και από ότι φαίνεται αυτοί δεν ήταν οι αγρότες, παρά το ότι σε πολλές Αναπτυξιακές ήταν μέτοχοι και Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών.
Τελικά, σε μια κατάσταση που έχει όλα τα χαρακτηριστικά της «απάτης» προς την ΕΕ και της «συνωμοτικής πρακτικής» των αστών εναντίον των αγροτών, τα χρήματα της αγροτικής ανάπτυξης των αγροτών και της πολυαπασχόλησης των αγροτών, πήγαν σε «έξυπνους» επενδυτές, των οποίων το τελικό αντικείμενο δεν ήταν Αγροτουρισμός. Το ονόμαζαν και το διαφήμιζαν σαν Αγροτουρισμό στα περιοδικά και στα συνέδρια, αλλά ήταν ξενοδοχεία ή ενοικιαζόμενα δωμάτια ή επιπλωμένα διαμερίσματα ή ενοικιαζόμενες επαύλεις ή εστιατόρια ή ταβέρνες ή καφενεία ή εργαστήρια μεταποίησης ή ή κλπ, πάντως δεν ήταν ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ, διότι απλά δεν τα λειτουργεί αγρότης ή αγρότισσα.
Ο Αγροτουρισμός είναι προσφορά τουριστικών υπηρεσιών (ξενώνας, εστιατόριο, ταβέρνα, εργαστήριο, ξεναγήσεις, εκδηλώσεις κλπ) ενώ ταυτόχρονα το κύριο εισόδημά τους είναι από την καλλιέργεια χωραφιών ή εκτροφή ζώων ή το ψάρεμα ή την δασοκομία. Και οι Νέοι Αγρότες θέλουν ελεύθερο όλο το εύρος των αγροτικών τους επαγγελμάτων.
Το 2010 επιτέλους ξεκίνησαν τα προγράμματα της μορφής LEADER, του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης-Α.ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ 2007-2013, αλλά δυστυχώς χωρίς το θεσμικό πλαίσιο του Αγροτουρισμού ακόμα. Φοβόμαστε ότι πάλι θα γίνει «πάρτυ» εις βάρος των αγροτών, από επιτήδειους.
ΤΕΛΙΚΑ έγινε αυτό που τα τελευταία τέσσερα συνεχή χρόνια αναγράφεται επιμόνως, δηλαδή έγινε προδημοσίευση της προκήρυξης από το ΕΣΠΑ για τον Εναλλακτικό Τουρισμό που είναι: Αθλητικός τουρισμός αναψυχής, Πολιτιστικός τουρισμός, Θαλάσσιος τουρισμός, Γαστρονομικός τουρισμός, Τουρισμό υγείας-ευεξίας & Τουρισμός υπαίθρου.
Επιτέλους από σήμερα δεν έχουν κάποιοι την πολιτική δικαιολογία, ότι «νομίζαμε ότι τα λεφτά για τον Αγροτουρισμό είναι για όλους, και όχι μόνο για τους αγρότες». Η επίσημη προδημοσίευση της προκήρυξης του ΕΣΠΑ για τον Τουρισμό Υπαίθρου υπαγορεύει το φρενάρισμα της κατασπατάλησης των χρημάτων (LEADER, ΠΑΑ) των αγροτών σε οποιονδήποτε. Όποιος θέλει να κάνει Αγροτουρισμό πρέπει να εξασφαλίζει ότι είναι, ή ότι θα γίνει, αγρότης. Όλοι οι άλλοι ελεύθερα μπορούν να κάνουν επενδύσεις από το ΕΣΠΑ στον Τουρισμό Υπαίθρου. Ο Τουρισμός Υπαίθρου έχει τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του Αγροτουρισμού, μόνο που μπορεί να τον κάνει οποιοσδήποτε.
Όλοι λοιπόν οι μη αγρότες μπορούν, αν θέλουν να προσφέρουν εναλλακτική μορφή τουρισμού-Τουρισμό Υπαίθρου, να επιδοτηθούν από το ΕΣΠΑ και να σταματήσουν να λεηλατούν-υφαρπάζουν τα χρήματα που είναι για αγρότες στο ΠΑΑ 2007-13 και ειδικότερα στο LEADER. ¶λλωστε στο LEADER I, για όσους θυμούνται, οι χρηματοδοτήσεις για τον αγροτουρισμό πήγαιναν μόνο σε αγρότες. Ακολούθως στα LEADER II & LEADER+ «αλλοιωθήκαν» τα κριτήρια και τα χρήματα των αγροτών «γλίστρησαν» σε κάθε έναν που είχε πρόσβαση στις Αναπτυξιακές, πάντα χωρίς να υπάρχει θεσμικό πλαίσιο για τον αγροτουρισμό, αλλά και πάντα «εν ονόματι» του Αγροτουρισμού. Τόσο μεγάλη ήταν η ασάφεια και η σύγχυση για τον Αγροτουρισμόκαι τον Τουρισμό Υπάιθρου, που ο ΟΑΕΕ έστειλε χαρτιά οφειλής και σε αγρότες, για τις πραγματικές δικές τους αγροτουριστικές μονάδες, που είναι ακόμα σε εκκρεμότητα.
Η συνεχής υφαρπαγή του αντικειμένου των αγροτικών επαγγελμάτων (μεταξύ των οποίων η μεταποίηση, η εμπορία της δικιάς τους παραγωγής, ο αγροτουρισμός, οι υπηρεσίες με τα αγροτικά τους μηχανήματα, κλπ) η/και οι αποκλεισμοί ή εκχωρήσεις, ωθούν τους αγρότες σε απεγνωσμένες κινήσεις. Η ασφαλιστική βαλβίδα της παροχής αγροτικών υπηρεσιών όταν σφραγίζεται δημιουργεί εκρηκτικές καταστάσεις, και σήμερα και στο μέλλον, για το οποίο και ενδιαφέρονται κυρίως και σχεδόν αποκλειστικά οι Νέοι Αγρότες, διότι θέλουν και μπορούν να έχουν μέλλον στα αγροτικά επαγγέλματα που επέλεξαν.
Ας ενημερωθούν και οι διάφορες Αναπτυξιακές Εταιρίες, που με την επικίνδυνη επιλογή τους (για να μην την χαρακτηρίσουμε δολιότητα) «κλέψανε» τα χρήματα των αγροτών και δημιούργησαν πολλά ουσιαστικά προβλήματα στην αγροτική ανάπτυξη. Ακόμα και η ορολογία «φυσικά πρόσωπα που ασκούν δραστηριότητα σε γεωργική εκμετάλλευση, κατά κύρια ή μερική απασχόληση κατά την στιγμή της υποβολής της αίτησης» δεν προστατεύει τα χρήματα, που εξασφαλίσθηκαν για τους αγρότες, από το «πάρτυ». Αυτήν την ορολογία την βρήκαμε σε πρόγραμμα LEADER που προσπαθεί να «ξεπλύνει» τα 7.750.000,00¤ Δημόσιας Δαπάνης που θα έπρεπε να πάνε όλα σε αγρότες, προσφέροντας μόνο 1.242.000,00¤ για αγρότες, που είναι πάλι «νοθευμένοι».
Μερικά από τα προβλήματα που έχει αυτή η υβριδική κατηγορία των αστών που έχουν μονάδες που τις διαφημίζουν ως αγροτουριστικές, είναι ότι θέλουν να μπορούν να έχουν τις πρόνοιες που έχουν οι αγρότες, χωρίς όμως να θέλουν να γίνουν πραγματικοί αγρότες. Η συνεχιζόμενη θεσμική ασάφεια, που είναι σήμερα μια υπαρκτή κατάσταση, θα δημιουργήσει νέες δυσκολίες στην άσκηση των αγροτικών επαγγελμάτων, πάλι εις βάρος των αγροτών, και κυρίως των νέων αγροτών στο μέλλον.
Η ΠΕΝΑ χειροκρότησε την διασάφηση σε Γνώμη της Οικονομικής & Κοινωνικής Επιτροπής το 2008 του όρου Αγροτουρισμός, επεσήμανε τις δυσλειτουργίες από την υβριδική κατάσταση το 2009, και μετείχε με τον Γεν. Γραμματέα της ΠΕΝΑ κ. Λ. Πολυμενάκο και την κα Γ. Δρόσου-Παγίδα στην Ομάδα για τον Αγροτουρισμό, χωρίς μέχρι σήμερα αποτελέσματα.
Για να μην διογκώνεται συνεχώς το πρόβλημα η ΠΕΝΑ ζητά οι χρηματοδοτήσεις από το ΠΑΑ-Α.ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ 2007-2013 (LEADER κλπ) να πηγαίνουν μόνο σε αγρότες και οι χρηματοδοτήσεις από το ΕΣΠΑ 2007-2013 να πηγαίνουν σε όλους τους μη αγρότες.
Ίσως τότε να μπορούμε να αξιολογήσουμε καλύτερα αν «πιάνουν τόπο» οι αναπτυξιακές προσπάθειες όλων υμών των Ευρωπαίων φορολογουμένων, αγροτών και μη αγροτών.
(Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, 6998282382)
