22 Ιουν 2008

Γιατί δεν είναι "ευκαιρία
η αξιοποίηση της αγοράς γκολφ"

Δημοσιεύματα και δηλώσεις εμφανίζονται με αυξημένη πυκνότητα και συχνότητα ξανά που προσπαθούν να πείσουν ότι δεν πρέπει να χαθεί «η ευκαιρία να αξιοποιηθεί η αγορά γκολφ». Στο παρακάτω σημείωμα που υποστηρίζει το αντίθετο σχολιάζονται επιλεγμένα ζητήματα στη βάση της εκτενούς επιστημονικής βιβλιογραφίας καθώς και άρθρων στον διεθνή και Ελληνικό τύπο για το θέμα των γηπέδων και θερέτρων γκολφ.

Οι ευκαιρίες είναι συνάρτηση των καιρών … και οι καιροί είναι χαλεποί όπως φανερώνει η λιτανεία των κρίσεων: οικονομική, ενεργειακή, περιβαλλοντική (κλιματική αλλαγή, μείωση βιοποικιλότητας, ερημοποίηση, μείωση στιβάδας όζοντος, κ.ά.), πληθυσμιακή (γήρανση, μετανάστευση, κ.ά), επισιτιστική, στεγαστική/οικιστική. Όλες αυτές οι κρίσεις μεταφράζονται, μεταξύ άλλων, σε μειωμένο εισόδημα και μειωμένες ευκαιρίες απασχόλησης για περισσότερους ανθρώπους, αυξημένη ανεργία, αυξημένο κόστος ζωής και μετακινήσεων, μειωμένο πληθυσμό ιδίως νεαρών ηλικιών, μειωμένες τουριστικές και άλλες μετακινήσεις, μεταβολές σε πρότυπα ζωής. Με άλλα λόγια, όλες οι παράμετροι που επηρεάζουν την τουριστική ζήτηση και κίνηση βρίσκονται σε «κρίση» και καθιστούν τις μελλοντικές προβλέψεις αβέβαιες και τις ευκαιρίες συζητήσιμες στην καλύτερη περίπτωση. Τα 50 εκατομμύρια γκόλφερ που συχνά αναφέρονται είναι ένας αριθμός που ποτέ κανείς δεν έμαθε πως υπολογίσθηκε, πως εξακριβώνεται, και για πόσο θα ισχύει (οι γκόλφερ δεν είναι παντοτινοί …). Ακόμα και καταγεγραμμένοι να είναι δεν σημαίνει ότι παίζουν γκολφ με την ίδια συχνότητα (όπως και δεν ψηφίζουν πάντα όλοι οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι …). Αν σ’ αυτά προστεθούν οι πυκνές μαρτυρίες κατοίκων της Ισπανίας και Πορτογαλίας για άδεια γήπεδα γκολφ και αραιή χρήση γίνεται περισσότερο κατανοητό το μεταβλητό και φευγαλέο των «ευκαιριών».

Πιο σημαντικές είναι ίσως οι προβλέψεις των αναλυτών του τουρισμού για μεγάλες γεωγραφικές ανακατατάξεις της ελκυστικότητας των δημοφιλών προορισμών που θα προκαλέσει η επελαύνουσα κλιματική μεταβολή. Η νότια Μεσογειακή ζώνη, και ιδιαίτερα η Κρήτη, θα χάσει αρκετούς τουρίστες λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας και της επιμήκυνσης της θερμής και ξηρής περιόδου. Παράλληλα, οι βελτιωμένες κλιματικές συνθήκες στον Βορρά (Βαλκανικές χώρες και βορειότερα) προσφέρουν ήδη ευκαιρίες για την ανάπτυξη θερέτρων γκολφ και της αγοράς παραθεριστικής κατοικίας γενικότερα.
Αυτοί οι καιροί υποδεικνύουν άλλο μοντέλο ανάπτυξης γιατί οι φυσικοί πόροι είναι πεπερασμένοι και οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει. Το άλλο μοντέλο έχει άξονα την αυτάρκεια και την εξασφάλιση της μακροχρόνιας συντήρησης των κοινωνικο-περιβαλλοντικών συστημάτων από το τοπικό μέχρι το παγκόσμιο επίπεδο. Προτεραιότητα έχουν πλέον η εξασφάλιση (και η ασφάλεια) τροφής, η μείωση της ζήτησης και η εξοικονόμηση των πόρων, ο σεβασμός στα όρια που θέτει το κάθε τοπικό και περιφερειακό περιβάλλον, η θωράκιση έναντι φυσικών, και τεχνολογικών κινδύνων καθώς και του ανταγωνισμού, η ισόρροπη και δίκαιη κατανομή του οφέλους και του κόστους της ανάπτυξης. Μέσα στα πλαίσια αυτά, το «νέο» μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης δεν μπορεί παρά να είναι αυτό για το οποίο είναι, ή καλύτερα πάντα ήταν, πλασμένη η Ελλάδα τουλάχιστον – ένα μοντέλο μέτρου και κλίμακας.

Τα θέρετρα και γήπεδα γκολφ ΔΕΝ είναι «νέα τουριστικά προϊόντα». Πρώτον γιατί υπάρχουν πάμπολλα κυρίως σε Πορτογαλία, Ισπανία, αλλά και στον ευρύτερο Μεσογειακό Νότο και στην υπόλοιπη Ευρώπη ήδη από τη δεκαετία του 1960. Και δεύτερον, γιατί το «νέο» είναι σχετικό. «Νέα προϊόντα» δεν είναι αυτά που εμφανίζονται (εισάγονται δηλαδή) για πρώτη φορά σε μια χώρα, αλλά αυτά που δεν τα παράγει/προσφέρει καμιά άλλη. Έτσι όποια χώρα τα παράγει μπαίνει στην αγορά με προϊόν χωρίς ανταγωνιστές, μοναδικό, σπάνιο, άρα «ακριβό». Και η Ελλάδα δεν έχει ακόμα σκεφτεί όλες τις ευκαιρίες και δυνατότητες που έχει για να αναπτύξει αυθεντικά νέα τουριστικά προϊόντα που έχουν μεγάλη ζήτηση. Φαίνεται δε να αγνοεί ότι όταν μια αγορά είναι κορεσμένη, όπως αυτή του γκολφ, το προϊόν πουλιέται φτηνά …

Το γκολφ σαν ‘εξάρτημα’ τουριστικής ανάπτυξης είναι «παλιά τεχνολογία» που σταδιακά αποσύρεται γιατί το γκολφ σαν παιχνίδι δεν είναι μόδα πια. Τονίζεται η διαφορά μεταξύ των δύο όψεων ενός σπορ που επισημαίνουν οι επιστημονικές μελέτες: (α) είτε θεωρείται παιχνίδι και αφορά στους μεγάλους αριθμούς τουριστών που το θεωρούν συμπληρωματικό στοιχείο ελκυστικότητας ενός προορισμού (β) είτε θεωρείται άθλημα, αφορά σε μικρότερους αριθμούς συγκεκριμένων αθλητών και θεατών και αποτελεί κύριο λόγο επίσκεψης ενός τουριστικού προορισμού.

Το γκολφ, όπως όλα τα παιχνίδια, έκανε τον κύκλο του και φθίνει. Και είτε μεταλλάσσεται είτε αντικαθίσταται από άλλα παιχνίδια ή δραστηριότητες αναψυχής. Στη Β. Αμερική, που φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό γκόλφερ, η μειωμένη δημοτικότητα του οφείλεται κυρίως σε έλλειψη χρόνου (ένα πλήρες παιχνίδι γκολφ απαιτεί τέσσερις ώρες ενασχόλησης) και χρήματος (μείωση εισοδημάτων και ατόμων υψηλών εισοδημάτων), αλλαγή συνηθειών, χρήση υπολογιστών και διαδικτύου, όπως και στο ότι το γκολφ έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό θέαμα όπως πολλά άλλα σπορ. Έτσι, οι γκόλφερ μπορούν να παίξουν γκολφ στον τόπο τους ή να επιλέξουν ανάμεσα στα πάνω από 30,000 γήπεδα που υπάρχουν στον κόσμο σε άλλους προορισμούς, που συχνά απώλεσαν την ταυτότητα τους για να το φιλοξενήσουν.

Το γκολφ σαν άθλημα είναι άλλο θέμα, με άλλη σημασία και θέση στη συζήτηση. Μπορεί ίσως να προωθηθεί εκεί όπου οι πόροι επαρκούν, αφού πρώτα κατανεμηθούν στις χρήσεις που έχουν προτεραιότητα στη χώρα ή σε συγκεκριμένες περιοχές, και εφόσον έχει αξιολογηθεί πλήρως έναντι άλλων εναλλακτικών διεξόδων ανάπτυξης γενικά και τουριστικής ειδικότερα. Διότι, αν είναι να προωθηθεί ο αθλητικός τουρισμός, τότε η επιλογή μπορεί να γίνει ανάμεσα από άλλα αθλήματα, περισσότερο προσοδοφόρα για τις τοπικές κοινωνίες, με λιγότερες απαιτήσεις σε κρίσιμους πόρους (γη, νερό, έδαφος) και λιγότερες επιπτώσεις (αγροχημικά, κ.λ.π.). Αν τα επιτυχημένα τουρνουά γκολφ που δεν είναι νέες μορφές τουρισμού συνεπάγονται ώθηση στον τουρισμό, το ίδιο ισχύει για τα επιτυχημένα τουρνουά ποδοσφαίρου, μπάσκετ, τέννις, κ.λ.π. Δεν είναι τυχαίο ότι πόλεις και χώρες ανταγωνίζονται γι’ αυτά τα τουρνουά ή τους μεγάλους αγώνες (συμπεριλαμβανομένων των Ολυμπιακών που η Ελλάδα τους πήρε αλλά δεν φαίνεται να ωφελήθηκε τόσο όσο ήταν επιθυμητό και αναμενόμενο ….) χωρίς όμως να γίνεται ιδιαίτερη μνεία για τα τουρνουά γκολφ που δεν προσελκύουν τόσους φιλάθλους όσο άλλα περισσότερο δημοφιλή σπορ.

Αν η Ελλάδα επιθυμεί να προωθήσει κάτι «νέο» πρέπει να το επινοήσει. Και μπορεί να το κάνει αν της επιτραπεί (α) με το να μην δημιουργούνται εμπόδια κάθε μορφής σε ουσιαστικές καινοτομίες και (β) αν επαναπροσανατολισθεί η κατανομή των οικονομικών πόρων προς το ουσιαστικό αντί για το εισαγόμενο «νέο». Και είναι κρίμα οι «ναυαρχίδες» του τουρισμού – Κρήτη, Κέρκυρα, Ρόδος – να μην έχουν διαφοροποιηθεί με δικά τους «προσωπικά» προϊόντα αλλά να έχουν επιλέξει να «κλειδώσουν» σε αλλότριες μορφές όπως η Ισπανία (Νότια και Βαλεαρίδες κυρίως) και η Πορτογαλία.
Πολλοί άλλοι προορισμοί αναπτύσσουν ΤΩΡΑ θέρετρα και γήπεδα γκολφ που και σ’ αυτούς διαφημίζονται σαν «νέο» προϊόν. Το ομολογεί και η τουριστική ηγεσία της χώρας («….στις γειτονικές μας χώρες αναπτύσσεται διαρκώς αυτή η αγορά»). Το γεγονός αυτό δεν εκπλήσσει, είναι νομοτέλεια της αγοράς. Όταν η αγορά ενός προϊόντος κορεσθεί ή δεν μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω σε έναν τόπο τότε προσπαθεί να επεκταθεί σε άλλους. Αυτό συμβαίνει και με την αγορά γκολφ αλλά κυρίως τη συνδεδεμένη αγορά τουριστικής κατοικίας. Και οι ανταγωνιστές μας (Τουρκία, Βαλκάνια, …) είναι … πιο ανταγωνιστικοί λόγω φτηνών εργατικών χεριών (και ίσως ευνοϊκότερης σχετικής νομοθεσίας), φτηνής γης και καλύτερων κλιματικών συνθηκών που δημιουργεί η κλιματική μεταβολή …. Φυσικά ούτε στόχος ούτε κριτήριο ανάπτυξης μιας χώρας είναι οι φτηνοί πόροι (εργασία και γη). Η Ελληνική γη είναι και πρέπει να παραμείνει ακριβή γιατί είναι σπάνια, μια που κουβαλά πάνω και μέσα της στιβάδες πολιτισμών και ιστορίας … Και δεν έχει ανάγκη «ενισχυτικών» γκολφ, που αντίθετα ίσως μειώσουν την αξία της.

Το δίπολο «ήλιος-θάλασσα» ΔΕΝ έφτασε ΟΥΤΕ θα φτάσει στα όρια του ενόσω υπάρχουν χώρες χωρίς ήλιο και θάλασσα που οι κάτοικοι τους θα λαχταρούν να τα βρουν. Δεν θα χάσει ποτέ τη διαχρονική του αξία και ελκυστικότητα γιατί είναι κομμάτι της ευρείας έννοιας ‘τουρισμός’ αλλά κυρίως γιατί είναι συνδεδεμένο με την Ελλάδα, τη χώρα όπου ο ήλιος, το φως κι η θάλασσα γέννησαν τη φιλοσοφία, τις επιστήμες, τον πολιτισμό …

Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου επιτυγχάνεται με πολλούς άλλους τρόπους, και πολύ καλύτερα, παρά μέσα από τις διαδρομές του γκολφ. Δεν θα επαναληφθούν εδώ προτάσεις που αφορούν στον ημεδαπό τουρισμό, στον πολιτιστικό/ιστορικό, θαλάσσιο, φυσιολατρικό, αγρο-τουρισμό, αστικό τουρισμό, μεταξύ άλλων, που επαρκούν για επιμήκυνση της περιόδου χωρίς ενισχυτικά γκολφ. Αρκεί να σχεδιασθούν σωστά και συνετά όχι ως τομείς κατανάλωσης (εισαγομένων προϊόντων και ιδεών) αλλά ως παραγωγικοί τομείς σε συνδυασμό, συμπληρώνοντας ή/και ενισχύοντας, με παραγωγικές δραστηριότητες όπως την εγχώρια παραγωγή αγροτικών και άλλων προϊόντων, υπηρεσιών, και τεχνογνωσίας.

Το ίδιο ισχύει και για την προσέλκυση τουρισμού υψηλής ποιότητας. «Υψηλής ποιότητας τουρισμός» δεν υποδηλώνει αναγκαστικά πλούσιους τουρίστες, διότι ο πλούτος δεν προσδιορίζει την ποιότητα, αλλά κυρίως μορφωμένους και καλλιεργημένους, διότι μόνο αυτοί ξέρουν να εκτιμούν το σπάνιο, το μοναδικό, το πολύτιμο. Άλλωστε τα χαρακτηριστικά των τουριστών υψηλής ποιότητας που αναφέρουν τα κατά καιρούς δημοσιεύματα (π.χ. τους αρέσει να ταξιδεύουν σε περιοχές που προσφέρουν περισσότερες εμπειρίες, να διαμένουν σε πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες, να κολυμπούν σε καθαρά νερά, να επισκέπτονται αρχαιολογικούς χώρους) είναι χαρακτηριστικά κοινών θνητών! Αλλά η Ελλάδα θα πρέπει να αποσκοπεί στην προσέλκυση όλων των τουριστών, όχι μόνο των υψηλών βαλαντίων. Μια χώρα που γέννησε τη δημοκρατία δεν έχει άλλη ιστορική επιλογή … δεν μπορεί να κάνει διακρίσεις στη βάση του εισοδήματος εκτός κι αν αυτό είναι προμήνυμα νέων εποχών.

Αν ο στόχος είναι η προσέλκυση ΚΑΙ υψηλού επιπέδου τουριστών τότε τον κύριο λόγο δεν τον έχουν οι γκόλφερ (μια που ούτως ή άλλως λιγοστεύουν και έχουν πολλές άλλες επιλογές προορισμών γκολφ). Μάλλον υποτιμητικό (ή και υβριστικό) θα είναι να προσελκύσει η Ελλάδα τουρίστες λόγω γηπέδων γκολφ, γιατί είναι μια χώρα σύμβολο ιστορίας και πολιτισμού βάθους χιλιετηρίδων, σύμβολο άλλων αξιών και στάσης ζωής. Που αυτά θα πρέπει να διευκολύνεται, αντί να παρεμποδίζεται, να προσφέρει...

ΑΡΑ, ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΟΙ να απευθυνθούμε σε αυτούς που παίζουν γκολφ … Πρώτον, γιατί το να δεχτούμε αυτή την καταδίκη (τι έκφραση υποτέλειας κι αυτή!) είναι σα να υπογράφουμε την (περαιτέρω) εξάρτηση της τουριστικής και συνολικής οικονομίας μας από έξωθεν παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Έχουμε ήδη αρκετούς, δεν μας χρειάζονται περισσότεροι. Δεύτερον, γιατί κανείς δεν μας πιέζει να καταδικαστούμε .. Καταδικαστήκαμε μόνο, όπως είπε ο Σαρτρ, να γεννηθούμε ελεύθεροι (άρα μόνοι μας επιλέγουμε καταδίκες …).

Και μερικά σημεία σχετικά με τις χιλιο-ειπωμένες επιπτώσεις των γηπέδων και θερέτρων γκολφ που φαίνεται δεν έχουν κατανοήσει άρχοντες και αρχόμενοι.

Ένα γήπεδο γκολφ ΟΥΤΕ είναι φυσική περιοχή ΟΥΤΕ αφήνει ανεπηρέαστο το φυσικό περιβάλλον. Αν ήταν έτσι τότε όλες οι περιοχές εντατικής γεωργίας θα θεωρούνταν φυσικές περιοχές. Η Ελλάδα έχει ακόμα πολύ μεγάλη βιοποικιλότητα που πρέπει να διατηρήσει ως κόρην οφθαλμού για πολύ ουσιαστικότερους λόγους αντί να την καταστρέψει αντικαθιστώντας την με τεχνητή «φυσικότητα» που αναλίσκει σπάνιους πόρους (νερό, έδαφος, βιοποικιλότητα) και απαιτεί τεχνολογικά μέσα και οικονομικούς πόρους για να συντηρηθεί. Διότι οι τεχνικές λύσεις που πιεστικά προτείνονται για τα καυτά προβλήματα των γηπέδων γκολφ (αφαλάτωση για νερό ποτίσματος, αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα για ενέργεια, κ.λ.π.) δεν λύνουν το πρόβλημα της ανεπάρκειας των πόρων. Αντίθετα, δημιουργούν περισσότερα και σοβαρότερα προβλήματα τόσο επάρκειας πόρων όσο και περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η στέρηση και η καταστροφή των τοπικών πόρων φέρνει μαζί της και ποικίλες κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις γιατί καταστρέφει τοπικές οικονομικές (και αποδοτικές) δραστηριότητες (π.χ. αλιεία, βιολογική γεωργία, άλλες μορφές τουρισμού) και τα κοινωνικά δίκτυα που τις στηρίζουν.

Η ανάπτυξη θερέτρων γκολφ ΔΕΝ αυξάνει τα τουριστικά έσοδα. Όπως συμβαίνει με πολλές άλλες έξωθεν ελεγχόμενες μορφές τουριστικών προϊόντων (τα γνωστά all inclusive πακέτα), τα έσοδα δεν εισπράττονται στον προορισμό αλλά στον τόπο προέλευσης των τουριστών. Όσα εισπράττονται από τη χώρα διαρρέουν διότι δαπανώνται για αγορές εξοπλισμών και άλλων ειδών πολυτελείας που δεν παράγονται εγχώρια. Τα δε πολλαπλασιαστικά οφέλη των τουριστικών εισροών είναι αβέβαια, μικρά και ίσως αμφίβολα μια που δεν είναι καθετοποιημένη η Ελληνική οικονομία.

Άλλες είναι οι προτεραιότητες για την αύξηση των τουριστικών εσόδων με τουρισμό πολλών «ποιοτήτων» (αν έτσι αρέσει σε ορισμένους να σκέφτονται): με μουσεία που δεν κλείνουν στις 14:30 αλλά είναι ανοικτά όλη την ημέρα, με αποκατάσταση των εξαθλιωμένων και αξιοποίηση παλαιών και νέων αρχαιολογικών χώρων ΚΑΙ αρχαιολογικών περιοχών (ενοποίηση αρχαιολογικών χώρων σε πολλές περιοχές της χώρας κατά το όραμα της Μελίνας για την Αθήνα), με ρύθμιση της άναρχης ανάπτυξης γύρω τους που τους κάνει να μοιάζουν διαμάντια πεταγμένα σε χωματερές, και γενικότερα με βελτίωση των υποδομών και των συνθηκών των πόλεων και της υπαίθρου που αποτελούν αναπόσπαστα κομμάτια του τουριστικού προϊόντος της.

ΑΡΑ, δεν αποτελεί ΟΥΤΕ δρόμο, πολύ δε περισσότερο ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ‘ΜΟΝΟΔΡΟΜΟ’ η ανάπτυξη της αγοράς γκολφ. Εκτός κι αν είναι μονόδρομος προς τα πίσω … Μονόδρομος μπορεί να είναι ίσως για όσους έχουν τη δυνατότητα να ωφεληθούν από τις πλουσιοπάροχες επιδοτήσεις που προσφέρει ο αναπτυξιακός νόμος και που χρηματοδοτείται από τα Κοινοτικά και τα εθνικά Ταμεία … Οι παίκτες του γκολφ δεν θα ακολουθήσουν αν προσφέρει η Ελλάδα γήπεδα και θέρετρα γκολφ όπως διατείνονται κάποιοι. Γιατί είναι γνωστό ότι οι αλλοδαποί τουρίστες διακινούνται, στη συντριπτική πλειοψηφία τους ακόμα, μέσω πρακτορείων. Έτσι και οι παίκτες γκολφ δεν έρχονται, τους φέρνουν … με αντάλλαγμα γη και ύδωρ. Και ο ανταγωνισμός των γειτόνων μαζί με τις κρατούσες αντίξοες παγκόσμιες συνθήκες εγείρουν φόβους ότι μόνο τα ανταλλάγματα θα δώσει η χώρα ...

Ευτυχώς, λοιπόν, που άργησε η Ελλάδα και χάνει την ευκαιρία αξιοποίησης της αγοράς του γκολφ! Διότι ακριβώς επειδή αναπτύσσεται αλλού και η αγορά είναι κορεσμένη διεθνώς, η χώρα πρέπει να μείνει πίσω!

Δυστυχώς, όμως, άργησε γιατί έχασε και χάνει πολλές άλλες ευκαιρίες να αναπτύξει σωστά το τουριστικό προϊόν της και τη συνολική οικονομία της. Γιατί κατέστρεψε τους φυσικούς πόρους και το περιβάλλον της, γιατί δεν διαχειρίστηκε συνετά τους πακτωλούς των κονδυλίων που εισέπραξε, γιατί έκανε σφάλματα όπως το να εισάγει ξένα υλικά και άϋλα προϊόντα (τρενάκια τουριστικά, πισίνες, γκολφ, κ.ά.) και να γίνεται ευάλωτη και τρωτή στα καπρίτσια των καιρών, γιατί, γιατί, γιατί … Τώρα είναι πια καιρός να αποκαταστήσει πρώτα τις πληγές στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της και να χρησιμοποιήσει φυσικούς, πολιτιστικούς και οικονομικούς πόρους για να διαφοροποιηθεί από τους άλλους προορισμούς δράττοντας τις πραγματικές ευκαιρίες – τη μεγάλη ζήτηση για το αυθεντικό της προϊόν …. που ακόμα δεν έχει παράγει. Οι τουρίστες, και οι υψηλοί και οι χαμηλοί, αλλά κυρίως αυτοί που αγαπάνε τούτο τον τόπο θα έρθουν μόνοι τους, χωρίς βοήθεια και χωρίς μπαλάκια γκολφ να τους καλούν.

Ελένη Καπετανάκη-Μπριασούλη, καθηγήτρια
Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
e.briassouli@aegean.gr

9 Ιουν 2008

Σχετικά με τουριστική επένδυση που σχεδιαζεται
στον Δήμο Αταλάντης...

http://www.oikologio.gr

“Είχα δυο αγάλματα περίφημα, μια γυναίκα κι’ ένα βασιλόπουλο ατόφια – φαίνονταν οι φλέβες· τόση εντέλειαν είχαν. Όταν χάλασαν τον Πόρον, τα ’χαν πάρη κάτι στρατιώτες και εις τ’ Άργος θα τα πουλούσαν κάτι Ευρωπαίων· χίλια τάλλαρα γύρευαν. Άντεσε κ’ εγώ εκεί, πέρναγα· πήρα τους στρατιώτες, τους μίλησα· «Αυτά και δέκα χιλιάδες τάλλαρα να σας δώσουνε, να μην το καταδεχτήτε να βγουν από την πατρίδα μας. Δι’ αυτά πολεμήσαμεν».”Αυτά έλεγε ο μπάρμπα Γιάννης και θυμάμαι στις πανελλήνιες το συγκεκριμένο απόσπασμα μας το βάλανε θέμα στις εξετάσεις της έκθεσης.
Φαντάζομαι όλοι τότε θα γράψαμε πως κάποια πράγματα είναι ανεκτίμητα και δεν πωλούνται, κάτι σαν την “ανεκτίμητη Αξία ” που λέει κι η Mastercard.

Κάμποσα χρονάκια μετά έρχομαι να αναρωτηθώ τι είναι αυτό σήμερα που αντέχει να μην πουληθεί;

Οι φυσικοί πόροι, για παράδειγμα και γενικά η φυσική μας κληρονομιά, δεν είναι ανεκτίμητη;

Αφορμή για τα παραπάνω γραφόμενα είναι ο τρόπος που αντιμετωπίζει το κράτος, η τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και η συντριπτική πλειοψηφία των συμπολιτών μας το κεφάλαιο περιβάλλον.

Αλλά ας γίνω πιο συγκεκριμένος. Ο Έξαρχος, είναι ένα μικρό χωριό κοντά στην Αταλάντη. Η κυρίαρχη εντύπωσή που μου είχε μείνει από την επίσκεψή μου σε αυτόν πριν πολλά χρόνια ήταν το ιδιαίτερα ξερό του τοπίο. Δεν είναι τυχαίο που η περιοχή σήμερα υπό το βάρος των κλιματικών αλλαγών που είναι εμφανείς τους δυο τελευταίους χειμώνες, θεωρείται ότι κινδυνεύει να ερημοποιηθεί. Οι γεωτρήσεις ήδη αντλούν θαλασσινό νερό λένε οι αγρότες.

Σε αυτόν λοιπόν τον τόπο αποφάσισαν οι φωστήρες του κράτους να επιτρέψουν μια μεγαλόπνοη επένδυση:

Η Εταιρεία «ΛΟΚΡΟΣ ΜΕΠΕ», ως εκπρόσωπος ομάδας διεθνών επενδυτών (Prufrock Investments και Europa Capital), προχωρά σε μια σημαντική επένδυση αγροτικής και τουριστικής ανάπτυξης, την ATALANTI HILLS, ύψους 2 δις ευρώ με την πλήρη ολοκλήρωση του έργου, σε μια έκταση 12.000 στρεμμάτων που αγοράστηκε πρόσφατα για το σκοπό αυτό, στο Δήμο Αταλάντης του νομού Φθιώτιδας.

Τι ακριβώς προβλέπει η συγκεκριμένη επένδυση?

Η ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ Α.Ε τεχνικός σύμβουλος της παραπάνω εταιρίας περιγράφει την επένδυση ως εξής:

“Σύμφωνα με τη σχετική μελέτη σκοπιμότητας δημιουργείται ένα υψηλών προδιαγραφών αγροτικό και τουριστικό συγκρότημα, το οποίο αξιοποιεί τα χαρακτηριστικά μιας ολόκληρης αγροτικής περιοχής, δημιουργώντας ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική.

Συγκεκριμένα, με βάση το παραπάνω επενδυτικό σχέδιο, δημιουργούνται γήπεδα γκολφ, τουριστικά συγκροτήματα, αλλά και πρότυπες οικολογικές καλλιέργειες ελαιόδεντρων, αμπελώνων, δημητριακών, αρωματικών φυτών, με πρόβλεψη για μεταποίηση και τυποποίηση των προϊόντων αυτών, πρότυπο ελαιουργείο, πρότυπο οινοποιείο, αγορά τοπικών προϊόντων κ..τ.λ.

Το μοντέλο αυτό ανάπτυξης, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον τόσο για την ολοκληρωμένη τουριστική αξιοποίηση της ευρύτερης περιοχής, όσο και για την αγροτική εκμετάλλευση μεγάλων αγροτικών εκτάσεων που σήμερα είναι εγκαταλειμμένες.

….Εν κατακλείδι το όλο σχέδιο αποσκοπεί στην ανάδειξη της περιοχής, με σεβασμό στο περιβάλλον και την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του τόπου. Εξάλλου, η υλοποίηση του δεν θα αποτελεί ένα κλειστό παραθεριστικό σύστημα, αλλά ένα πολυδύναμο κέντρο ανοιχτό στην τοπική οικονομία και κοινωνία, οι οποίες θα επωφεληθούν τα μέγιστα – με τη δημιουργία εκατοντάδων νέων θέσεων απασχόλησης, οι περισσότερες από την τοπική αγορά εργασίας και την αποφασιστική ενίσχυση της τοπικής παραγωγής και εμπορικής αλλά και πολιτιστικής δραστηριότητας.

Επενδύσεις σαν αυτή έχει ανάγκη η περιφερειακή Ελλάδα, στο πλαίσιο μιας βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης που δεν θα αλλοιώνει ούτε το φυσικό περιβάλλον ούτε την παράδοση και πολιτιστική κληρονομιά του τόπου. Για το όλο σχέδιο έχουν ενημερωθεί οι τοπικές αρχές, οι οποίες και το καλωσορίζουν, είναι αυτονόητο δε ότι θα υπάρξει ευρύτερη ενημέρωση των τοπικών φορέων και των κατοίκων στην πορεία προς την υλοποίηση του.”

Τι ξεχνάει να πει?

«…. Ένα γήπεδο γκολφ 18 οπών (ακόμα και τύπου desert golf) απαιτεί τόσο νερό ετήσια όσο χρειάζονται 20.000 άνθρωποι (!) – ποσότητα ιδιαίτερα σημαντική σε περιοχές με προβλήματα επάρκειας νερού και ιδιαίτερα την καλοκαιρινή περίοδο (ελάχιστη βροχόπτωση κει μέγιστη ζήτηση νερού από όλες τις χρήσεις). Συχνά, το νερό μπορεί να προέρχεται από γειτονικές περιοχές – αφαιρείται, δηλαδή, από παραγωγικές χρήσεις στον τόπο προέλευσής του!» Ελένη Καπετανάκη – Μπριασούλη, καθηγήτρια στο Τμήμα Γεωγραφίας,Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

Σε άλλο σημείο της ανάλυσης θέτει σειρά από ερωτήματα που αγγίζουν τον προβληματισμό ακόμα και για την περιοχή της Αταλάντης «ποιοι εμπλέκονται στις αποφάσεις χωροθέτησης γηπέδων γκολφ και στις συνεπαγόμενες αποφάσεις χρήσης των πόρων μιας περιοχής, στη βάση ποιας πληροφόρησης και ποιου γενικότερου αναπτυξιακού σχεδίου; Ti δικαιώματα έχουν οι τοπικές αυτοδιοικήσεις να χρησιμοποιούν υπερτοπικούς πόρους (π.χ. υπόγειο νερό, έδαφος);

Πως «αποζημιώνονται» οι περιοχές που προσφέρουν αυτούς τους πόρους; Έχουν κάποιο λόγο στην αναπτυξιακή διαδικασία οι ντόπιοι κάτοικοι, χρήστες και υπεύθυνοι τελικά των τοπικών πόρων ; Έχουν σωστή, αμερόληπτη και πολύπλευρη ενημέρωση για να αντιμετωπίσουν σφαιρικά τέτοιες αποφάσεις και να προωθήσουν το «κοινό καλό» διασφαλίζοντας την αειφόρο ανάπτυξη του τόπου τους…»;

-ΠΗΓΗ:άρθρο της εφημερίδας “ΣΕΝΤΡΑ” της 31.3.2008, (εφημερίδα της Κεντρικής Ελλάδας που εκδίδεται στη Λαμία) το οποίο έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον και μπορεί να το διαβάσει κανείς ολόκληρο εδώ:

http://www.e-ecology.gr/DiscView.asp?mid=1421&forum_id=15&

Με λίγα λόγια η ξενοδοχειακή μονάδα με τα δυο γήπεδα γκολφ που σχεδιάζει θα καταναλώνει νερό μόνο για τα δυο γήπεδα όσο και η πόλη της Λαμίας…

Φυσικά είναι να τρελαίνεσαι όταν ακούς πως μια τουριστική μονάδα 6000 κλινών θεωρείται ήπιας μορφής και δεν αλλοιώνει το φυσικό περιβάλλον. Δεν είμαστε ζουλού ρε κύριοι της «Αγροτουριστικής», έλεος πια!!

Στο παραπάνω άρθρο επίσης, μπορεί να δει κανείς το ενδιαφέρον του Υφυπουργού Εξωτερικών Πέτρου Δούκα για την επένδυση, ο οποίος τυγχάνει και πρόεδρος της ομοσπονδίας Γκολφ στην Ελλάδα. Μπορεί να δει ότι πολλές εμπλεκόμενες υπηρεσίες, πχ Δασαρχείο, αμφισβητούν την νομιμότητα της επένδυσης αλλά ο Υπουργός Γεωργίας είναι διατεθειμένος να αναλάβει την ευθύνη για την έγκριση όπως άλλωστε και ο Νομάρχης Φθιώτιδας, που φυσικά πανηγυρίζει ότι θα δημιουργήσει η επένδυση 7000 νέες θέσεις εργασίας

Ότι απέτυχε στην Ισπανία που κατάφερε να τσιμεντοποιήσει το 1/3 της ακτογραμμής της, ένα μοντέλο τουρισμού δηλ. μεγάλης κλίμακας και έντασης κάτι σαν βιομηχανία αναψυχής , προσπαθούν τώρα να το φέρουν στην Ελλάδα…

Αχ βρε μπαρμπα Γιάννη…πότε εμείς οι Ρωμιοί θα πιάσουμε από το αυτί τους αφεντάδες και θα τους πούμε «αυτά δεν πουλιούνται ρε, ουστ από εδώ!!»

Διαβάστε σχετικά:

http://gipeda-golf.blogspot.com/2008/02/blog-post_26.html

http://gipeda-golf.blogspot.com/2008/01/blog-post_3091.html

http://gipeda-golf.blogspot.com/2008/01/blog-post_11.html

Μεγάλη Τουριστική Επένδυση στον Έξαρχο Αταλάντης
http://www.ecocrete.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=3175&Itemid=85

http://gipeda-golf.blogspot.com/2008/01/6-2007-1.html

Το ειδικό χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισμό και η συνεδρίαση του Ν.Σ. Φθιώτιδας
http://www.eurocharity.org/article.php?article_id=1271

και “Το έγκλημα με τις 18 τρύπες”
http://www.iospress.gr/ios2005/ios20050403a.htm

6 Ιουν 2008

Η Μεγάλη Τουριστική Επένδυση στον Έξαρχο
και η ερημοποίηση
Ο δήμος Αταλάντης κάνει πως δεν καταλαβαίνει...

(πηγή lamianews.blogspot.com)
Ξηρασία και Ερημοποίηση: Υπαρκτό αλλά υποτιμημένο πρόβλημα
του Θανάση Ζεκεντέ, Δημοτικού Συμβούλου Αταλάντης

Οι κλιματικές αλλαγές του πλανήτη, για τις οποίες η κύρια ευθύνη βαρύνει την ανθρώπινη δραστηριότητα, έχουν οδηγήσει στην μετατροπή εύφορων εδαφών σε έρημο. Πάνω από 100 χώρες σε όλο τον κόσμο ήδη αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λειψυδρίας, ξηρασίας και εξάντλησης των αποθεμάτων νερού.

Η ερημοποίηση των εδαφών είναι το αποτέλεσμα της υποβάθμισης των εδαφικών και υδατικών πόρων μιας περιοχής. Το έδαφος εμφανίζει διάβρωση και κατολισθήσεις, ενώ αυξάνονται οι πλημμύρες. Στην χώρα μας υπολογίζεται ότι περίπου το 1/3 του εδάφους εμφανίζει υψηλό κίνδυνο ερημοποίησης.

Η ερημοποίηση της γης έχει ως συνέπειες την απώλεια στο γεωργικό και κτηνοτροφικό εισόδημα, τη ραγδαία χειροτέρευση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής. Οι εντατικές καλλιέργειες βιομηχανικών φυτών διευρύνουν το έλλειμμα του ισοζυγίου υδάτων, καθώς υπολογίζεται ότι η γεωργία απορροφά το 85% των υδατικών πόρων, η ροή των ποταμών ελαττώνεται και τα υπόγεια αποθέματα νερού εφαλμυρώνονται. Την καταστροφική ερημοποίηση των παραγωγικών γαιών, θα ακολουθήσει η καταστροφή της διατροφικής μας βάσης και δυστυχώς πριν διψάσουμε, θα πεινάσουμε. Η αύξηση της τιμής των τροφίμων δεν είναι άσχετη με την ξηρασία.

Το φαινόμενο της ερημοποίησης δεν είναι ένα απλό γεωφυσικό φαινόμενο που αφορά κάποιους επιστήμονες, είναι και οικονομικό φαινόμενο, το οποίο μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες στην παραγωγή και την οικονομία.

Μέσω του ΟΗΕ 200 χώρες παγκοσμίως έχουν συντονίσει τις ενέργειες τους για την καταπολέμηση του φαινομένου. Προς την κατεύθυνση αυτή καθιερώθηκε η 17η Ιουνίου ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα ο Δήμος Αταλάντης διοργανώνει την Τρίτη 17 Ιουνίου και ώρα 20:00 στο «Κωσταντίνειο» Πνευματικό Κέντρο στην Αταλάντη εκδήλωση με τη συμμετοχή 4 εξειδικευμένων επιστημόνων.

Στόχος μας είναι να ευαισθητοποιήσουμε την τοπική κοινωνία στις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στα αποθέματα νερού για ύδρευση και άρδευση. Θέλουμε να προειδοποιήσουμε τους κατοίκους της περιοχής μας, καθώς όπως και σε τόσα άλλα θέματα είναι προτιμότερη η πρόληψη από την θεραπεία του προβλήματος.

και η απάντηση του
"ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΜΕΝΟΣ ΛΟΚΡΟΣ" ...


5 Ιουνίου Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος- 17 Ιουνίου Παγκόσμια Ημέρα Ερημοποίησης. Δυστυχώς το παγκόσμιο ζήτημα των περιβαλλοντικών αλλαγών και οι διάφορές εκφάνσεις του δεν λύνονται με παγκόσμιες ημέρες, διακυρήξεις καλών προθέσεων και διαλέξεις...

Οι ημέρες αυτές το μόνο που κάνουν είναι να θυμίζουν το μεγάλο κενό μεταξύ θεωρίας και πράξης στο ζήτημα των αποφάσεων για το περιβάλλον.

Το θέμα έχει ξεφύγει πλέον α΄πό τις επιστημονικές αναλύσεις και διαπιστώσεις-ο γιατρός έχει κάνει τη διάγνωση το θέμα είναι να κάνει πλέον και την εγχείρηση- κοινώς την εφαρμογή των πολιτικών αυτών...

Πρέπει όλοι μας σε αυτή τη φάση να αναλογιστούμε πως δημιουργήθηκε το ζήτημα των περιβαλλοντικών αλλαγών και την συμμετοχή μας σε αυτό και σας πληροφορών ότι αν το ψάξουμε καλά θα δούμε ότι ένα τεράστιο κομμάτι οφείλεται στις μη βιώσιμες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες...

Και καλώ από εδώ το Δήμο Αταλάντης να πάρει θέση στο ζήτημα της μεγάλης οικολογικής καταστροφής που εν γνώση του, ίσως και εν τη συγκατάθεση του θα προκληθεί στην περιοχή της Λοκρίδας, το ζήτημα της δημιουργίας των γηπέδων γκόλφ στην περιοχή του Εξάρχου

Γιατί καλές οι ημερίδες για την ερημοποίηση κύριε Δήμαρχε και κύριοι Σύμβουλοι αλλά στην συγκεκριμένη περίθπτωση προσπαθείτε να θολώσετε τα νερά και από θύτες της ερημοποίησης στην περιοχή μας να προσπαθήσετε να μετατρέψετε τον ευατό σας σε θύματα των περιβαλλοντικών προβλημάτων

Όχι άλλα ευχολόγια αλλά αποφάσεις τώρα, χθές γιατί την ερημοποίηση την πραγματοποιείτε εσείς...


Έλεος πια με την υποκρισία...